Życie za życie

(THE LIFE OF DAVID GALE) Dramat kryminalny, 130 min, USA 2003 Reżyseria: Alan Parker Scenariusz: Charles Randolph Wystepują: Kevin Spacey, Kate Winslet, Cleo King, Constance Jones, Laura Linney, Lee Ritchey, Gabriel Mann, Matt Craven, Brandy Little i inni O filmie znakomitego reżysera Alana Parkera (&quotPtasiek&quot, &quotMississipi w ogniu&quot &quotThe Commitments&quot) było głośno jeszcze przed premierą. Pisano o nim jako o ważnym głosie w dyskusji nad stosowaniem kary śmierci. W znacznie większym stopniu jest to film o ludziach występujących przeciwko jej stosowaniu, o ich postawach i metodach działania. &quotŻycie za życie&quot łączy w sobie elementy thrillera, dramatu społecznego i psychologicznego. Na szczególną uwagę zasługują w nim kreacje aktorskie. Tytułowego Davida Gale'a gra Kevin Spacey (&quotAmerican Beauty&quot, &quotKroniki portowe&quot, &quotPodejrzani&quot), któremu partnerują: Kate Winslet (&quotTitanic&quot, &quotW stronę Marrakeszu&quot, &quotZakochany bez pamięci&quot, &quotMarzyciel&quot) oraz Laura Linney (&quotKinsey&quot, &quotRzeka tajemnic&quot, &quotKongo&quot). David Gale, absolwent Harvardu, autor dwóch książek, jest profesorem uniwersytetu w Teksasie, gdzie prowadzi zajęcia z filozofii. Ma piękną żonę oraz kilkuletniego synka, którego uwielbia. Od lat działa też aktywnie na rzecz zniesienia kary śmierci. Jego najbliższą współpracowniczką na tym polu jest koleżanka z uczelni, Constance Harraway. Swoimi kontrowersyjnymi, ostrymi wypowiedziami w mediach Gale niejednokrotnie naraził się politykom zwłaszcza w tak konserwatywnym stanie jak Teksas, lecz jednocześnie zdobywał poklask i sławę. Jego niezachwiana pozycja na uczelni i w środowisku lewicujących intelektualistów zostaje nagle zachwiana, gdy jego była studentka oskarża go o gwałt. Potraktowana lekceważąco przez profesora i wyrzucona z uczelni za brak postępów dziewczyna perfidnie się na nim zemściła. Wskutek tego oskarżenia Gale nie tylko traci pracę i szacunek otoczenia, ale także rodzinę i dom: jego żona opuszcza go, zabierając dziecko. Pozbawiony środków do życia, osamotniony mężczyzna popada w alkoholizm. Dopełnieniem jego upadku jest kolejne oskarżenie: tym razem o gwałt i okrutne morderstwo Constance Harraway. Ponieważ wszystkie okoliczności świadczą przeciwko niemu, Gale zostaje uznany winnym i skazany na karę śmierci, chociaż on sam upiera się, że to pomyłka. Oczekując w celi śmierci na egzekucję, zgadza się, na trzy dni przed wykonaniem wyroku, udzielić wywiadu młodej, bezkompromisowej dziennikarce Bitsey Bloom. Chce, żeby Bitsey dotarła do prawdy. Nie chodzi mu już o ratowanie swojego życia, a jedynie pamięci o sobie. W ciągu trzech wizyt, w kolejnych retrospekcjach, powstaje skomplikowany portret skazanego. W miarę poznawania swojego rozmówcy dziennikarka, początkowo głęboko przekonana o jego winie, z czasem nabiera coraz silniejszego przekonania, że komuś bardzo zależy na ostatecznym uciszeniu bezkompromisowego intelektualisty.